منشا
اولیه ی اسب های آخال تکه روستای میان کویری به نام آخال واقع در جنوب
ترکمنستان است.
اسب
آخال تکه به خاطر قدرت تحمل و سرعت بالا اسبی ایده آل در شرایط صحرایی
است. در پیشینه ی این اسب رکورد عجیب و باور نکردنی ثبت شده که حاکی از
تحمل و مقاومت بیش از حد آن به گرما می باشد. اسب های آخال تکه مسیر اشک
آباد تا مسکو با فاصله ی بیش از 4100 کیلومتر را در سال 1935میلادی در حدود
84روز طی کرده اند. که 360 کیلومتر از این مسیر حرکت در صحرای سوزان بوده و
اسب به آب دسترسی نداشته است. این مسیر سه روزه طی شده و این رکورد هرگز
تکرار نشده است.
- این
اسب دارای ترکیب بدنی متمایز از سایر نژادها ساختار بدنی سبک و زیبا،
اندام بلند، کشیده، باریک و لاغر ولی بسیار قدرتمند است. شیب کمر به طرف
جلو، شیب کپل به طرف عقب و روی کپل گرد نبوده و به صورت صاف دیده می شود.
صورت کشیده، خشک، استخوانی، ظریف، باریک و بلند، نیم رخ صورت صاف یا کمی
محدب، چشم ها درشت و براق هستند.
دارای
گردن طویل، باریک و عضلانی بوده و از نیم رخ زیر گردن صاف و روی مهره ی
سوم گردن شکستگی جزیی دیده می شود. گردن با شیب تند نزدیک به خط عمود روی
تنه قرار می گیرد. اندام های حرکتی طویل، نازک با تاندون های قوی، مفاصل
قوی و متناسب، بخولق بدون مو و با طول متوسط و نیز دارای شیب تند نزدیک به
خط عمود، مفاصل خرگوشی بسیار مناسب برای جهش، قلم اندام های حرکتی کوتاه،
گام های نرم و سبک و دارای انعطاف و حرکات آزادانه است. اسب های آخال تکه
غالبا دارای سم های نرم و شکننده بوده و غالبا دچار لنگش ناشی از سم می
گردند و بدین جهت اسب های آخال تکه برای مسیرهای کوهستانی مناسب نیستند.
- رنگ
بسیار خیره کننده این نژاد رنگ طلایی و مشکی با جلای متالیک است که زیر
تابش خورشید درخشندگی خاصی دارد. رنگ های کهر متالیک و به ندرت نیلی یا
نقره ای نیز یافت می شود. اغلب آخال تکه ها روی سر تا سر کمر خود یک خط
طولی ممتد دارند که نشانگر قدمت نژاد است. خالص ترین و مقاوم ترین اسب های
آخال تکه آنهایی هستند که علاوه بر داشتن تمام خصوصیات فنوتیپی و ژنوتیپی
ایده آل رنگ بدن مشکی متالیک یا طلایی یک دست داشته باشند. اسب های آخال
تکه در کتاب های انساب به سه تیپ طبقه بندی شده اند: اسب هایی با جثه ی
استاندارد، متوسط و سنگین که ارتفاعی بین 152 تا 164 سانتی متر دارند.
-
- آخال
تکه اسب واقعی بیابان و دشت می باشد. دارای آراستگی، ظرافت، مقاومت و
استقامت زیادی است و توانایی و طاقت تحمل هوای گرم را دارد. حرکات این
اسبها زیبا دارای ظرافت خاص و چابکی و همراه با گام های بلند و طویل است.
توانایی و انعطاف در تغییر جهت در تاخت و تاز و نیز چهار نعل رفتن از دیگر
ویژگی های این نژاد می باشد که در مسابقات درساز بسیار مناسب و در مسابقات
پرش بسیار عالی است. به علاوه این اسبها برای مسابقات چند منظوره و رالی
برای مسافت زیاد بسیار مناسب هستند.
- آموزش
تکنیک های سوارکاری به اسب های ترکمن نیازمند حوصله و تجربه کافی است و
اگر مراحل تربیتی با موفقیت طی شود اسب ترکمن هیچ وقت تعلیمات را فراموش
نکرده و نافرمانی نمی کند و تا آخر عمر یک اسب ورزشی موفق خواهد بود.
- اسب
های آخال تکه بدنی لاغر و باریک داشته و مدت زیادی از شبانه روز را به
دویدن، بازی کردن و جنگ های نمایشی با یکدیگر می گذرانند. اگر چند روز از
اصطبل بیرون آورده نشوند برای جلوگیری از چاق شدن غذا نمی خورند و به محض
خروج از اصطبل نیز با فعالیتهای فیزیکی انرژی اضافی را مصرف می کنند.
- سرمایه
های ارزشمند نژاد اسب های ورزشی از آمیخته گری های آخال تکه با نژادهای
سواری هانوور تراکنر و لاتویان به دست آمده است. آخال تکه از متوسط طول عمر
و باروری بالایی برخوردار است. تعجب آور نیست که نریان ها پس از بیست
سالگی نیز در مسابقات کشش استفاده می شوند. رکورد باروری مربوط به مادیان
الان با تولید هفده کره در طی سه سال عمر می باشد و به طور کلی آخال تکه از
عمر مفید بالایی برخوردار است. متاسفانه طی سالیان اخیر چند ژن نامطلوب در
اسب های آخال تکه ظاهر شده که عمده ترین آنها شامل نهان خایگی دهان طوطی
که در آن فک پایین کوتاه تر از فک بالا می باشد. تنگی سینه و نزدیکی بیش از
حد اندام های حرکتی جلویی به یکدیگر و متعاقبا انحراف آنها به طرف خارج می
باشد.
